काठमाडाैं। राष्ट्रिय प्रतिष्ठासँग जोडिएको भएता पनि गलत व्यवस्थापकीय नेतृत्वका कारण सधैं घाटामा रहेको संस्था नेपाल वायुसेवा निगम बनेकाे छ।

कहिले जहाज खरिदमा त कहिले अत्यधिक कर्मचारी भर्नाका कारण वायुसेवा निगम भ्रष्टाचारले थलिएको हो। ३७ अर्बको ऋण बढेर ५३ अर्ब पुगेको छ। जेनजी आन्दोलनपछि बनेको गैरदलीय सरकारले भने निगमको महाप्रबन्धक खुला प्रतिस्पर्धाबाट छान्ने भन्दै आवेदन माग गरेको छ। १६ जनाले आवेदन दिएकोमा निगमको नेतृत्व छनोट पनि सरकारका लागि परीक्षा हुने देखिएको छ।

निगमले करिब १० वर्ष अघि गरेको वाइडबडी विमान खरिदमा भ्रष्टाचार भएको भन्दै परेको उजुरीमा अख्तियारले गरेको अनुसन्धानले ४ जना नेपालीसहित ७ विदेशी नागरिकलाई अदालतले दोषी ठहर गरिसकेको छ। १ अर्ब ४७ करोड भ्रष्टाचार भएको भनिएको उक्त खरिदमा निगमका तत्कालिन महाप्रबन्धक सुगतरत्न कंसारकारलाई मुख्य दोषी देखाइएको थियो। जसलाई विषेश अदालतले २ वर्ष भन्दा बढी कैद संजाय नै सुनाएको छ।

विगतको नेतृत्वमाथि यति ठूलो भ्रष्टाचारको अभियोग लाग्दा पनि राष्ट्रिय ध्वजाबाहक नेपाल वायु सेवा निगममा सुधारको कुनै संकेत देखिएको छैन। पछिल्लो पटक निगमको प्रमुख बनेका युवराज अधिकारीको कार्याकालमा निगम झन ठूलो घाटामा गयो। अधिकारीको पालामा चरम भ्रष्टाचार भएको भन्दै अख्तियारदेखि प्रधानमन्त्री कार्यालयसम्ममा उजुरी परेको छ। अधिकारीकै कार्यकालमा निगमको ऋण ३४ अर्बबाट बढेर ५५ अर्ब पुग्यो। गत कार्तिकमा अवकाश भएका अधिकारीको कार्यकालमा भएको भ्रष्टाचारमाथि अहिले अनुसन्धान चलिरहेको छ।

राजनीतिक हस्तक्षेप अथवा राजनीतिक नेतृत्वलाई ठूलो रकम बुझाएर निगमको प्रमुख चयन हुने गरेको आरोप लाग्दै आएकोमा यस पटक भने सिंहदरबारमा गैर-दलीय सरकार भएको बेला निगमको नेतृत्व खाली भएको छ। निगम सुधारका लागि सरकारका लागि यो अवसर पनि हो । सरकारले खुला प्रतिष्पर्धा भन्दै महाप्रबन्धक छनोटको कार्यविधि समेत बनाएर आवेदन मागेको छ । मान्यता प्राप्त विश्वविद्यालयबाट स्नातकोत्तर गरेको तथा नागरिक उड्डयन, पर्यटन तथा अर्थशास्त्रको क्षेत्रमा १० वर्षका काम गरेको अनुभव भएको मापदण्ड राखिएको छ। जस अन्तर्गत विष्णु बाबु मिश्र, डाक्टर दिपक प्रसाद बास्तोला, इन्जिनियर अभिनव कार्की, पाइलट बेदप्रसाद उप्रेती, नागरिक उड्डयन प्राधिकरण फ्लाइट अपरेसनका रुपमा काम गरेका सन्तुष्ट कुमार बस्नेत र सुमन भट्टराईले आवेदन दिएका छन्।

त्यस्तै, निगमकै मार्केटिङ प्रमुख भएका टंकनिधि दाहालले पनि महाप्रबन्धक बन्न आवेदन दिएका छन्। दाहालविरुद्ध कोभिडको समयमा आर्थिक अनियमितता गरेको भन्दै अख्तियारमा उजुरी परेको थियो । त्यसैगरी चिरञ्जीवी उपाध्याय, उपेन्द्रबहादुर कार्की, प्रकाश चन्द्र अधिकारी र भिमबहादुर चन्दको पनि आवेदन परेको छ। नेपाली सेनाको हेलिकाेप्टर इन्जिनियरबाट अवकाश प्राप्त दीपक बास्तोला, योगराज कंडेल शर्मा, आशिष थापा, रघुनाथ बिडारी, निगमका पाइलट दिपुराज ज्वारचन र संजय कुमारले पनि महाप्रबन्धकका लागि आवेदन दिएका छन्। ज्वारचन भने अख्तियारको अनुसन्धान घेरामा रहेका छन्।

यस पटक सरकारले नेपाल वायुसेवा निगमको नेतृत्वमा विवादमा नपरेका र व्यवस्थापकिय क्षमता भएको व्यक्तिलाई ल्याउन चाहेको पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय स्रोतको दावी छ। मापदण्ड र योग्यता पूरा गरेका मात्रै होइन कि अख्तियार लगायतको अनुसन्धानको घेरामा रहेका तथा सामान्य भन्दा सामान्य काममा पनि अनियमितता गरेको आरोप लागेकाहरु निगमको नेतृत्वमा नपुगून भन्नेमा पनि मन्त्रालय सचेत रहेको बताइएको छ।

राष्ट्रिय ध्वजाबाहक नेपाल वायुसेवा निगमलाई टाट पल्टिन नदिने हो भने अहिलेको अवसरमा सरकारले कुनै सम्झौता गर्नुहुँदैन। अन्यथा वायुसेवा निगममा सुधारको कुरा एकादेशको कथा हुनसक्छ।

भिडियाे रिपाेर्ट: